Zastępca Kierownika Oddziału Psychiatrii Dorosłych
Odcinek B - kierownik lek. Małgorzata Kowalska, specjalista psychiatra od kilkunastu lat zajmująca się leczeniem zaburzeń psychicznych u chorych w podeszłym wieku.
Głównym celem pracy Odcinka B jest diagnostyka i leczenie zaburzeń psychicznych u osób w średnim i podeszłym wieku. Realizowanie zadań wynikających z utworzenia Centrum Zdrowia Psychicznego powoduje, że Odcinek nie ma jednolitej grupy pacjentów, ponieważ zdarza się, że leczone są osoby w różnym wieku, które wymagają natychmiastowej pomocy w ramach oddziału stacjonarnego. Nadal jednak głównym obszarem pracy Odcinka B pozostaje praca z osobami w podeszłym wieku. Najczęstszymi problemami z jakimi zgłaszają się pacjenci są objawy o charakterze depresyjno-lękowym oraz zaburzenia pamięci. Spotykamy się ze strony pacjentów i ich rodzin z obawami przed diagnozą otępienia. Jednym z najistotniejszych zadań jakie sobie stawiamy jest odpowiedź czy zaburzenia poznawcze, z których najczęściej obserwowanym są zaburzenia pamięci mają charakter fizjologiczny wynikający ze starzenia się, czy chorobowy. Przeprowadzamy diagnostykę różnicową w kierunku procesów otępiennych oraz zaburzeń funkcji poznawczych uwarunkowanych innymi zaburzeniami psychicznymi oraz występującymi w przebiegu schorzeń ogólnoustrojowych takich jak na przykład niewyrównana cukrzyca, niewydolność nerek, zaburzenia funkcji tarczycy lub działań ubocznych farmakoterapii. Proces diagnostyczny polega na przeprowadzeniu badania psychologicznego, neuroobrazowego oraz szeregu badań laboratoryjnych. Podstawowe znaczenie diagnostyczne ma ocena czy zaburzenia poznawcze są wybiórcze, to jest ograniczone do jednej z funkcji poznawczych czy mają charakter globalny. W przypadku podejrzenia otępienia zaburzone są takie funkcje poznawcze jak: pamięć, uwaga, liczenie, rozumienie, zdolność uczenia się, funkcje językowe, wzrokowo-przestrzenne i wykonawcze. Badanie psychologiczne pozwala na ocenę w jakim zakresie występują zaburzenia. Bardzo duże znaczenie diagnostyczne ma zebranie od osób bliskich informacji dotyczących okoliczności zauważenia objawów, czynności, które sprawiają choremu trudność oraz pozwalających na oszacowanie stopnia jego samodzielności. Zaburzenia wybiórcze, tak zwane łagodne zaburzenia poznawcze, mogą ale nie muszą poprzedzać rozwój otępienia, występują powszechnie u osób powyżej 50 roku życia i chociaż są dla osoby ich doświadczającej źródłem niepokoju i irytacji nie zakłócają codziennego funkcjonowania. Zaburzenia psychiczne, które mogą imitować objawy otępienia to najczęściej głębokie depresje i psychozy. Odczucie mniej nasilonego osłabienia pamięci może towarzyszyć większości zaburzeń psychicznych przebiegających z niepokojem, w których uwaga chorego jest ukierunkowana na przedmiot obaw a nie na bieżące zdarzenia. W przypadku zdiagnozowania otępienia przekazujemy rodzinom chorych informacje dotyczące charakteru i przebiegu choroby. Staramy się ułatwić rozumienie trudnych zachowań podopiecznych. Jeżeli zachodzi potrzeba organizujemy spotkania rodzinne w celu pomocy w zidentyfikowaniu czynników inicjujących sytuacje konfliktowe. W przypadkach obaw przed rozwinięciem się otępienia przekazujemy informacje, jakie objawy mogą na nie wskazywać oraz proste zalecenia dotyczące „ćwiczeń pamięci”. Uczulamy pacjentów na zapobieganie rozwojowi zmian naczyniowych w obrębie ośrodkowego układu nerwowego, które są drugą po chorobie Alzheimera przyczyną otępienia.
W Odcinku B leczone są wszystkie zaburzenia psychiczne u osób starszych poza terapią uzależnień, jeżeli w procesie diagnostycznym uzależnienie okaże się być głównym problemem kierujemy pacjentów do innych ośrodków terapeutycznych.