23 maja br. odbyło się uroczyste Otwarcie Centrum Seniora – nowoczesnego i dużego ośrodka, który mieści się w Centrum Zdrowia Psychicznego przy ul. Olszańskiej 5 w Krakowie. Inauguracja była jednym z wydarzeń, które towarzyszyły XVII Forum Psychiatrii Środowiskowej. Było to przedsięwzięcie współorganizowane przez Oddział Kliniczny Psychiatrii Dorosłych, Dzieci i Młodzieży Szpitala Uniwersyteckiego w Krakowie, Zakład Psychiatrii Środowiskowej Katedry Psychiatrii Collegium Medicum UJ oraz organizacje pozarządowe, takie jak: Stowarzyszenie na Rzecz Rozwoju Psychiatrii i Opieki Środowiskowej, Stowarzyszenie „Otwórzcie Drzwi”, a także Stowarzyszenie Rodzin „Zdrowie Psychiczne”.

Ponadto Otwarcie Centrum Seniora powiązane było z rocznicą śmierci patrona Centrum Zdrowia Psychicznego – Profesora Antoniego Kępińskiego – jednego z najwybitniejszych polskich psychiatrów. Do dziś stanowi on ogromny autorytet i wzór do naśladowania dla współczesnej opieki psychiatrycznej. - Mówi się o potrzebie jej humanizacji, rozmowy, kontaktu z pacjentem który obejmuje nie tylko farmakoterapię, ale również psychoterapię, rehabilitację, pomoc w sytuacjach mieszkaniowych, zawodowych, wypełnieniu sensownie dnia – mówi prof. dr hab. n. med. Andrzej Cechnicki, lekarz psychiatra, kierownik Zakładu Psychiatrii Środowiskowej Katedry Psychiatrii UJ CM.

Środowiskowe Centrum Zdrowia Psychicznego im. Prof. Antoniego Kępińskiego to nadzieja na psychiatrię zorientowaną na potrzeby osób chorujących psychicznie i ich rodzin. W Centrum Seniora ciągłość opieki trwa od pierwszego epizodu, przez lata życia z chorobą – aż do późnych lat starości.  - Jest to wyjątkowe miejsce, gdzie nasi Pacjenci mogą otrzymać wsparcie, troskę i opiekę a także odnaleźć ulubione zajęcia, odkryć pasję i zbudować relacje społeczne – podkreśla prof. dr hab. n. med. Andrzej Cechnicki, i zwraca uwagę, że - ludzie, którzy chorują psychicznie są najczęściej wypychani poza nawias społeczeństwa i rynku pracy. Centrum natomiast oferuje im różnego rodzaju aktywności, które pozwalają seniorom utrzymać dobry stan psychiczny, a także przystosować się do współczesnego świata poprzez treningi poznawcze, warsztaty terapii zajęciowej, arteterapię, muzykoterapię, socjoterapię i  pomoc ambulatoryjną.

Centrum Zdrowia Psychicznego korzysta z programu wsparcia Seniorów, których to z roku na rok jest w Krakowie coraz więcej. Szacuje się, że większość z nich będzie wymagała pomocy ze strony psychoterapeutów, psychiatrów oraz systemu społecznego wsparcia – sąsiedzkiego, rodzinnego, podkreśla prof. dr hab. n. med. Andrzej Cechnicki. Zorientowanie na ich potrzeby ma ogromne znaczenie zwłaszcza teraz – ponieważ dzieje się w czasie, kiedy obchodzimy Rok Seniora!

We współpracy z prof. dr hab. med. Tomaszem Grodzickim – kierownikiem Oddziału Klinicznego Chorób Wewnętrznych i Geriatrii Szpitala Uniwersyteckiego w Krakowie, organizowana jest pomoc stałej opieki geriatrycznej – tak, by uczestnicy nie musieli odbywać drogi przez wielu specjalistów – bo często da się tego uniknąć, jak mówi prof. dr hab. n. med.  Andrzej Cechnicki. - Dobry, kompetentny lekarz zajmujący się pacjentami w wieku senioralnym może zadecydować jaka interwencja jest potrzebna i wykonać to kompleksowo – to duże ułatwienie dla osób, które gubią się w rzeczywistości rejestracji na długie terminy wizyt i mają problem w komunikacji i zapamiętywaniu. Do tego dochodzi narastające uczucie samotności, bezradności, z którym zmagają się seniorzy – podkreśla prof. dr hab. n. med. Andrzej Cechnicki.

Moment w życiu naszych pacjentów, którzy się starzeją, może być związany z takim ryzykiem. Największą sztuką jest zatem również pogłębianie psychologicznych kompetencji pacjenta i jego rodziny, bo czasami choroba trwa całe życie. W związku z tym w pewnym okresie życia zdrowie psychicznie może się zarówno poprawiać jak i pogarszać. Mogą do tego dojść bardzo poważne problemy związane z choroba somatyczną, obciążeniem równocześnie wieloma innymi schorzeniami, badaniami i problem trudno dostępnych lekarstw.­­ - Te przyczyny powodują, że nasi pacjenci są uznani jako grupa senioralna już od 45 r. ż. Czas ich życia często jest krótszy niż naszej populacji osób zdrowych średnio o 10-20 lat. To wskazuje na to jak wiele troski i uwagi powinniśmy im poświęcać – podkreśla prof. dr hab. n. med. Andrzej Cechnicki.

Bardzo ważną wartość dla pacjentów stanowi zatem stałość miejsca i osób – to przekłada się na poczucie bezpieczeństwa. Ciągłość opieki to tradycja i stabilność. Szczególnie ważna jest obecność drugiego człowieka i kontakt z ludźmi. Dlatego w Centrum Seniora budowana jest tzw. kultura terapeutyczna, która opiera się na budowaniu bezpiecznej, stabilnej relacji. Wspólny stół, wspólne gotowanie, odwiedzanie się, uczestnictwo w wydarzeniach kulturalnych – wszystko to przekłada się na budowanie wspólnoty. W zespole są także asystenci zdrowienia, którzy – jak mówi prof. Cechnicki – są osobami po kursach i szkoleniach, z certyfikatami – które służą wsparciem i pomocą całemu zespołowi terapeutycznemu, pełniąc ogromną rolę: swoją postawą dają nadzieję i pokazują widoki na to, jak można pokonać trudną sytuację w wyniku terapii i opieki, ponieważ same doświadczyły kryzysu, a leczenie pozwoliło im wrócić do zdrowia. Są zatem takim dobrym znakiem nadziei, tzw. światełkiem w tunelu.

Informacje praktyczne:

Projekt „W Centrum Seniora pokonamy bariery – Centrum Seniora dla osób chorujących psychicznie” współfinansowany ze środków Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych.

Okres realizacji projektu: 01.04.2021 r. – 31.03.2024 r.

Projekt skierowany jest do seniorów (osób, które ukończyły 45 rok życia), mieszkańców województwa małopolskiego, którzy posiadają orzeczenie potwierdzające niepełnosprawność z powodu choroby psychicznej:

- orzeczenie o znacznym stopniu niepełnosprawności lub orzeczenie z ZUS o całkowitej niezdolności do pracy i niezdolności do samodzielnej egzystencji / orzeczenie z ZUS o niezdolności do samodzielnej egzystencji / orzeczenie KIZ o zaliczeniu do I grupy inwalidów - dla tych orzeczeń niezbędne jest przedstawienie zaświadczenia lekarskiego potwierdzającego chorobę psychiczną,

- orzeczenie o umiarkowanym stopniu niepełnosprawności lub orzeczenie z ZUS o całkowitej niezdolności do pracy / orzeczenie KIZ o zaliczeniu do II grupy inwalidów - dla tych orzeczeń niezbędne jest przedstawienie zaświadczenia lekarskiego  potwierdzającego chorobę psychiczną,

- orzeczenie o lekkim stopniu niepełnosprawności lub orzeczenie z ZUS o częściowej niezdolności do pracy / orzeczenie KIZ o zaliczeniu do III grupy inwalidów - dla tych orzeczeń niezbędne jest przedstawienie zaświadczenia lekarskiego potwierdzającego chorobę psychiczną.

Serdecznie zachęcamy również do zapoznania się z informacjami na stronach internetowych:

https://stowarzyszenie-rozwoju.eu

https://www.facebook.com/StowarzyszenieRozwojuPsychiatriiSrodowiskowej/?ref=pages_you_manage

https://www.youtube.com/channel/UCdngIAg3BsaI7BVk1Amb0UQ